نظام ارجاع بیماران در کشورهای منتخب؛ مطالعه تطبیقی
در چنـد دهه اخیر، نظام‌های سلامت کشـورهای درحال‌توسعه و توسعه‌یافته، برای تأمین نیازهای جدیـد و انتظـارات در حال تغییر که به دلیل گذر اپیدمیولوژیک، افزایش هزینه‌های سلامت، تغییرات دموگرافیک، نابرابری‌ها در دریـافت خدمــات و پرداخت هزینه‌ها و چالش‌های مدیریت سلامت که در سطـوح مختلف رخ داده است، برنامه‌های اصلاحی گسترده‌ای را در دستور کار قـرار داده‌اند. یکی از این اصلاحات که در کشورهای توسعه‌یافته اجرا شده و نقش مثبتی در عملکرد نظام سلامت آن کشـورها داشته است، اجرای نظام ارجاع و پزشک خانواده بوده است. سیستـم ارجاع کارآمد باعث ایجاد ارتباط مناسب بین تمامی سطوح سیستم سلامت می‌شود و به‌عنوان پل ارتباطی، ارائه‌دهندگان و گیرنـدگان خدمات را از پایین‌ترین سطح به سطوح بالاتر و بالعکـس هدایت می‌نماید.
به گزارش روابط عمومی موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، هسته اصلی و درواقع گرداننده نظام ارجاع، پزشکــان خانواده هستند. پزشکان خانواده نقش غیرقابل‌انکاری در ارتباط بین مردم و نظـام بهداشتی و درمانی دارند. آن‌ها در کارایی و عادلانه بودن خدمات ارائه‌شده به مردم نیز نقش و تأثیر به سزایی دارند. شواهد علمی نشـان می‌دهد که اجرای پزشک خانواده نه‌تنها بر روی وضـع سلامتی مردم تأثیــر مثبت دارد بلکه می‌تواند به‌عنوان یک عامل کنتـرلی، در کاهش خدمات تخصصی غیرضروری و کاهش هزینه‌های نظام سلامت تأثیر بسزایی داشته باشد.
طرح پزشک خانواده در کشـور ما هم سال‌هاست که لقلقه زبان سیاست‌گذاران نظـام سلامت کشور است و در برنامه توسعه چهارم و پنجم بر اجـرای آن تأکیـد شده است. در سال 1384 در سطح روستاها و شهرهای با جمعیت زیر بیسـت هزار نفـر برنامه پزشـک خانواده در کشـور برای سطح اول خدمات آغـاز شـد و سپـس در سه استان خوزستان، چهارمحال و بختیاری و سیستان و بلوچستان به اجرا درآمد. همچنین از سال 91 دستورالعمل برنامه پزشک خانواده و نظام ارجاع برای خدمات تخصصی در دو استان مازندران و فارس به اجرا درآمد که همه این طرح‌ها همـواره با چالش‌های جدی روبرو بوده‌اند به‌طوری‌که در دست یافتن به آنچه از اجرای پزشک خانواده انتظـار می‌رود موفق عمل نکرده‌اند و نه‌تنها در ارتقاء سلامت و کنترل هزینه نقش مثبتی نداشته‌اند، بلکه به‌عنوان عامل رشد استفاده از خدمات غیرضروری و عامل فزاینده هزینه‌ها قلمداد می‌شوند. ازاین‌رو، این مطالعه در مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی طراحی شـد تا در راستای بهره‌گیری از تجربیات جهانی درزمینه نظام ارجـاع و سیر تکاملی آن و شنـاسایی چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی این برنامه‌ها در کشورهای منتخب، اطلاعات مناسبی را در اختیار مدیران و سیاست‌گذاران نظام سلامت قرار دهد و در بهبود اجرای این برنامه مفید واقع شود.
برچسب ها
نظام ارجاع،کشورها،تطبیقی،سلامت
