هدف اصلی این کتاب، یافتن پاسخ برای این پرسش بوده است که آیا قوانین، مقررات و سیاست‌های سازمان تأمین اجتماعی ضد تولید و اشتغال‌زایی در بازار کار است ؟، برای رسیدن به پاسخ درست، نظرات موافق و مخالف بر اساس آمار و اطلاعات و مبانی علمی مطرح شده در این زمینه، مورد کنکاش قرار گرفته است. بررسی اثرات متقابل بازار کار و تأمین اجتماعی بر یکدیگر، سیاست‌های تأمین اجتماعی در بازار کار و اثرات اشتغال‌زایی آن‌ها، عوامل مؤثر بر ایجاد اشتغال و جایگاه سازمان تأمین اجتماعی در از دیگر اهداف تدوین این کتاب بوده است. دو بخش اصلی این پژوهش شامل «مبانی نظری» و «مبانی تجربی» به شرح ذیل است.

مبانی نظری تحقیق به «چگونگی تأثیرگذاری سازمان تأمین اجتماعی بر بازار کار از طریق نهادهای بازار کار»، «چگونگی تأثیرگذاری سازمان تأمین اجتماعی بر عرضه و تقاضای نیروی کار»، «هزینه‌های مبادلاتی تأمین اجتماعی برای کارفرمایان»، «جایگاه بیمه‌های اجتماعی و حمایت‌های اجتماعی در بازار کار»، «اثرات متقابل بازار کار و سازمان تأمین اجتماعی بر یکدیگر»، «مطالعات انجام‌شده درزمینهٔ عوامل مؤثر در ایجاد اشتغال» و «نقش و جایگاه سازمان تأمین اجتماعی» می‌پردازد. همچنین چگونگی شکل‌گیری عرضه و تقاضای نیروی کار در اقتصاد و عوامل مؤثر بر عرضه و تقاضای نیروی کار و چگونگی تأثیرگذاری سازمان تأمین اجتماعی بر این عوامل را موردبررسی قرار می‌دهد.

در بخش تجربی نیز به مواردی از قبیل بررسی تحولات «بازار کار کشور»، «جایگاه سازمان تأمین اجتماعی در برنامه‌ها و سیاست‌های اشتغال‌زایی کشور»، «بررسی نظریه ضد اشتغال‌زا بودن سازمان تأمین اجتماعی» و «سیاست‌های اشتغال‌زایی و پایداری مالی سازمان تأمین اجتماعی» می‌پردازد. در این راستا، ابتدا تحولات بازار کار و روند مشاهده شده در آن در دو بعد عرضه و تقاضا موردبررسی قرار می‌گیرد. بررسی روندها و نسبت‌های جمعیتی و بازار کار در ایران ازجمله عرضه و تقاضای نیروی کار و نیز نرخ بیکاری در دوره زمانی 90 - 1335 مهم‌ترین مبحث این بخش را به خود اختصاص می‌دهد.

بررسی نقش و جایگاه سازمان تأمین اجتماعی در سیاست‌های اشتغال‌زایی، بخش بعدی این کتاب تشکیل می‌دهد. در این فصل در ابتدا سیاست‌های اشتغال‌زایی اتخاذ شده در برنامه‌های پنج‌ساله توسعه کشور قبل و بعد از انقلاب موردبررسی قرار می‌گیرد، سپس به جایگاه سازمان تأمین اجتماعی در سیاست‌های مذکور پرداخته شده است. راهکارهای اشتغال‌زایی مرتبط با سازمان تأمین اجتماعی در تدوین برنامه‌ها و سیاست‌های موجود و قوانین و مقررات دائمی کشور، از دیگر مباحث این فصل است.