بررسی و ارائه جامع مؤلفهها و شاخصهای ناظر بر رفاه اجتماعی
در این گزارش سعی بر آن شده است تا شاخصهای حوزۀ سیاستگذاری اجتماعی شناسایی و دستهبندی شود. بدینمنظور ابتدا انواع و ویژگیهای شاخصهای اجتماعی بررسی شده، سپس با مطالعۀ تجربۀ کشورها و سازمانها و نهادهای بینالمللی، مجموعهای از شاخصها و تعریف عملیاتی آنها ارائه میگردد.
شاخصها بيانگر ابعاد و شاخههاي عيني قابلشناسایی و قابلاندازهگیری يك مفهوم يا سازه هستند، و روند تغییرات، شناسایی وضعیت موجود، و پیشبینی تغییرات آینده در راستای تحلیل و ارائه راهحل مشکلات و کنترل آنها را نشان میدهند. بهعبارتدیگر شاخصهاي توسعه عمدتاً در حكم تلخيصهاي آماري هستند كه در پي بيان كمّي واقعيتهاي توسعهاي هستند كه در صورت برخورداري از قابليت و پايايي لازم ميتوانند در بيان روند توسعه و نيز مقايسههاي طولي و عرضي مورداستفاده قرار گيرند. شاخصها بهلحاظ کاربردی در چهار دسته تقسیم میشود: شاخصهای اطلاعدهنده، شاخصهای پیشبینیکننده، شاخصهای شناسایی مسائل، و شاخصهای ارزیابی کننده برنامه.
شاخصهای اطلاعدهنده برای توضیح وضعیت موجود جامعه و تغییرات در حال انجام مناسب هستند، اما برای ریشهیابی تغییرات و یا شناسایی علتها کارایی چندانی ندارند. مشکل اصلی در تدوین چنین شاخصهایی، شناسایی بخشهای مختلف نظام اجتماعی است که در صورت ترکیب با هم، میتوانند از نظر عملکردی جامع باشند.
شاخصهای پیشبینیکننده اطلاعات مناسبی را در خصوص عوامل بروز مسائل اقتصادی-اجتماعی و زمینههای تغییر و رشد جامعه به دست میدهند که برنامهریزان را به تنظیم و تدوین دقیقتر و آگاهانهتر برنامههای پیشنهادی قادر میکند و همچنین پیشبینی برخی از پیامدهای نامطلوب برنامهها را ممکن میسازد.
شاخصهای شناسایی مسائل، شاخصهایی هستند که برای تدوین آنها، در ابتدا مسئلهای بهطور مجرد شناسایی میشود و سپس به بخشهای مختلف تقسیم شده و هر بخش بهصورت یک شاخص محاسبه میشود. مهمترین ویژگی این شاخصها آن است که به درک بهتری از فرایند تغییرات و دگرگونیها کمک میکند.
جایگاه شاخص رفاه اجتماعی در ادبیات داخلی و بینالمللی
به تعبیر اندیشمندان حوزه سیاست اجتماعی، سیاستگذاری اجتماعی را میتوان مداخله عامدانه دولت در جهت دستیابی به اهداف رفاهی در توزیع مجدد منابع در میان شهروندان دانست (بلیکمور، 1389: 13). هال و میجلی (1388) نیز سیاستگذاری اجتماعی را بهعنوان اقدامی برنامهریزی شده و هماهنگ در نظر میگیرند که زندگی مردم جامعه را دستخوش تغییر قرار میدهد.
برچسب ها
بررسی،مولفه،شاخص،رفاه