امکان‌سنجی حمایت از کالای داخلی از طریق کارت خرید مستمری‌بگیران سازمان تأمین اجتماعی
در بعد عرضه به‌طورکلی برخورداری از نظام تأمین مالی کارآمد، نظام تعرفه و حقوق گمرکی محرک، مبارزه با قاچاق کالا و ارز، ایجاد ثبات و رفع نا اطمینانی پیرامون متغیرهای اقتصادی تأثیرگذار بر تولید، برند سازی و از این قبیل، مواردی هستند که تولید داخلی را تهییج خواهند کرد. در بعد تقاضا نیز اصلاح الگوی مصرف به نفع کالاهای داخلی، بهبود نظام توزیع ثروت و درآمد از مهم‌ترین اقدامات هستند.
از منظر محیط نهادی نیز قوانین و مقررات (نظیر قانون کار، تأمین اجتماعی، مالیات و ...)، محیط عمومی کسب‌وکار و تغییر نظام تنبیه و پاداش به نفع تولید )به‌عنوان‌مثال نرخ‌های سود بالا در بازارهای بخش پولی و مالی بخش تولید را دل سرد می‌کند( از اهمیت بالایی برخوردار هستند. با این مقدمه مطالعه حاضر بر آن است با تمرکز در بعد تقاضا، امکان‌پذیری هدایت حداقل بخشی از تقاضای مستمری‌بگیران را به سمت مصرف کالاهای ایرانی بررسی کند. برای یافتن پاسخ برای این امکان، چندین مرحله پشت سر قرار گرفته است. در مرحله نخست با بررسی نظام توزیع مستمری میان گروه‌های مختلف، مشخص شد که چند درصد از مستمری‌بگیران در کدام‌یک از دهک‌های هزینه‌ای قرار دارند. در مرحله دوم با مشخص شدن دهک هزینه‌ای مستمری‌بگیران، الگوی مصرف و کالاهای با وزن بالاتر در سبد مصرفی خانوارها شناسایی شد. در مراحل سوم و چهارم ضمن مصاحبه عمیق با فعالان خرده‌فروشی، کالاهای هدف و نحوه عملیاتی سازی طرح موردبحث قرار گرفت.
شایان‌ذکر است در این مطالعه شهر تهران و امکان‌پذیری استفاده از ظرفیتهای فروشگاه‌های شهروند به‌عنوان پایلوت مدنظر قرار گرفته است. این فروشگاه‌ها به علت تمرکز در تهران و حجم بالای مشتریان و مستمری‌بگیران در تهران و نیز توزیع جغرافیایی مناسب و سهم بالا از بازار خرده‌فروشی به‌عنوان پایلوت مدنظر قرار گرفته است.
در نهایت این گزارش راه حل هایی برای اجرای بهتر طرح پیشنهاد می کند، اما در عین حال اجرای طرح اجبار به خرید کالاهای داخلی برای مستمری بگیران با مالکیت آنها بر دارایی و درآمد خودشان متناقض می داند و همچنین امکان به وجود آمدن فساد با اختصاص رانت را گوشزد کرده است.
از منظر محیط نهادی نیز قوانین و مقررات (نظیر قانون کار، تأمین اجتماعی، مالیات و ...)، محیط عمومی کسب‌وکار و تغییر نظام تنبیه و پاداش به نفع تولید )به‌عنوان‌مثال نرخ‌های سود بالا در بازارهای بخش پولی و مالی بخش تولید را دل سرد می‌کند( از اهمیت بالایی برخوردار هستند. با این مقدمه مطالعه حاضر بر آن است با تمرکز در بعد تقاضا، امکان‌پذیری هدایت حداقل بخشی از تقاضای مستمری‌بگیران را به سمت مصرف کالاهای ایرانی بررسی کند. برای یافتن پاسخ برای این امکان، چندین مرحله پشت سر قرار گرفته است. در مرحله نخست با بررسی نظام توزیع مستمری میان گروه‌های مختلف، مشخص شد که چند درصد از مستمری‌بگیران در کدام‌یک از دهک‌های هزینه‌ای قرار دارند. در مرحله دوم با مشخص شدن دهک هزینه‌ای مستمری‌بگیران، الگوی مصرف و کالاهای با وزن بالاتر در سبد مصرفی خانوارها شناسایی شد. در مراحل سوم و چهارم ضمن مصاحبه عمیق با فعالان خرده‌فروشی، کالاهای هدف و نحوه عملیاتی سازی طرح موردبحث قرار گرفت.
شایان‌ذکر است در این مطالعه شهر تهران و امکان‌پذیری استفاده از ظرفیتهای فروشگاه‌های شهروند به‌عنوان پایلوت مدنظر قرار گرفته است. این فروشگاه‌ها به علت تمرکز در تهران و حجم بالای مشتریان و مستمری‌بگیران در تهران و نیز توزیع جغرافیایی مناسب و سهم بالا از بازار خرده‌فروشی به‌عنوان پایلوت مدنظر قرار گرفته است.
در نهایت این گزارش راه حل هایی برای اجرای بهتر طرح پیشنهاد می کند، اما در عین حال اجرای طرح اجبار به خرید کالاهای داخلی برای مستمری بگیران با مالکیت آنها بر دارایی و درآمد خودشان متناقض می داند و همچنین امکان به وجود آمدن فساد با اختصاص رانت را گوشزد کرده است.
برچسب ها
کالای ایرانی،حمایت،مستمری بگیران،تامین اجتماعی
