بررسی مقایسهای عایدیهای ناشی از پرداخت کسورات سازمان، سپردهگذاری در بانک، سرمایهگذاری در بورس، خرید طلا و خرید دلار
افراد برای تضمین امنیت درآمدی دوران سالمندی خود راههای گوناگونی را پیشرو دارند. یکی از راههای توصیهشده برای این منظور عضویت در صندوق بیمة اجتماعی ازطریقِ پرداخت کسورات است. چنانچه صندوق موردنظر از نوع مزایای معین باشد، فرد تمامی ریسکهای مربوط به تأمین منابع کافی برای دوران سالمندی را به صندوق منتقل میکند و، بهعلاوه، از مزایای مشارکت اجتماعی بهرهمند میشود. بااینحال، فرد میتواند مدیریت منابع پساندازی برای دوران سالمندی را خود بر عهده گیرد و ازطریقِ گزینههایی مانند سپردهگذاری در بانک، خرید طلا، خرید ارز (در این گزارش دلار آمریکا مدنظر است) و سرمایهگذاری در بازار با نرخ بازدهی واقعی 2 درصد (بازدهی اسمی 2 درصد بیشتر از نرخ تورم) در دوران اشتغال به پسانداز برای دوران بازنشستگی خود اقدام کند. در این گزارش با رویکردی گذشتهنگر عایدیهای ناشی از هریک از این گزینهها محاسبه و مقایسه شده است.
نظر به اینکه میانگین سابقة بیمهشدگان مرد سازمان تأمین اجتماعی بین سالهای 1391 تا 1393 عددی نزدیک به 25 سال بوده است، در این بررسی فرض شده فرد 25 سال کسورات پرداخت میکند و سپس بازنشسته میشود. همچنین، باتوجهبه متوسط امید زندگی مردان بازنشسته، که تقریباً 22 سال است، و با احتساب پرداخت مستمری به بازماندگان، فرض شده است که پرداخت مستمری برای هر پرونده به مدت 25 سال به درازا میکشد. بهمنظور حداکثر استفاده از اطلاعات موجود، فرض شده است که فردی با حداقل مزد در سال 1371 به صندوق وارد شده و در سال 1396 بازنشسته میشود. خلاصهای از یافتههای حاصل از این محاسبات به شرح زیر بهاستحضار میرسد:
عایدی فرد به ازای هر تومان پرداختی بابت کسورات تأمین اجتماعی، خرید طلا، سرمایهگذاری در بازار با نرخ بازدهی واقعی 2 درصد، سپردهگذاری در بانک و خرید دلار به ترتیب برابر است با 9/4، 9/1، 2/1، 9/0 و 8/0. باتوجهبه این ارقام بدیهی است که عضویت در صندوق سازمان عایدی غیرقابلقیاسی نسبت به سایر سناریوها در اختیار فرد قرار میدهد (فرد به ازای هر تومان پرداختی بابت کسورات 9/4 تومان در آینده دریافتی خواهد داشت).
باتوجهبه مقادیر تجربهشدة نرخ سود بانکی و نرخ ارز در 25 سال گذشته، با سپردهگذاری در بانک و خرید دلار نمیتوان قدرت خرید اندوختههای فرد را حفظ کرد.
چنانچه فرد در 25 سال دورة فعالیت خود، بهجای پرداخت کسورات، اقدام به خرید طلا به همان میزان کند، درمجموع حدود 5/564 گرم طلا به ارزش 74،546،111 تومان در زمان بازنشستگی اندوخته خواهد داشت.
در بهترین حالت، فرد تنها 21 درصد از مستمری تأمین اجتماعی را بهصورت کسورات پرداخت میکند و 79 درصد مابقی ازطریق مشارکت اجتماعی تأمین میگردد.
فرد با پرداخت کسورات تا 25 سال مستمری دریافت میکند، درحالیکه با صرف هزینهای معادل کسورات برای خرید طلا، سرمایهگذاری در بازار، سپردهگذاری در بانک و خرید دلار تنها میتواند به ترتیب 3/10، 3/6، 8/4 و 5/4 سال معادل مستمری تأمین اجتماعی از حساب خود برداشت کند (فرض بر این است که فرد در زمان بازنشستگی تمام اندوختههای خود در هر سناریو را در بانک سپردهگذاری میکند تا مشمول نرخ سود بانکی شود).
باید توجه داشت که در مستمری تأمین اجتماعی تمام ریسک متوجه صندوق است، درحالیکه در سناریوی خرید طلا و دلار فرد با ریسک نگهداری طلا و دلار و همچنین ریسک نوسانات آنها مواجه است. بهعلاوه، همواره یافتن سبد محصولی که 2 درصد بیشتر از تورم سود بدهد برای همگان کار سادهای نیست.
مستمری در صورت ازکارافتادگی و یا فوت زودهنگام بیمهشدگان عضو صندوق سازمان به فرد یا بازماندگانش پرداخت میشود، ولی این حوادث در سایر سناریوها بهشدت بر سطح درآمد خانوار اثر میگذارد.
علاوه بر تمام موارد محاسباتی پیشگفته باید اذعان کرد که، بهطورکلی، عضویت در صندوقهای بیمهگر اجتماعی دربردارندة منافع جمعی و فردی است، اما منافع جمعی در سایر سناریوها بهطرز چشمگیری کمتر است. در این راستا، نقش این صندوقها در ارتقای همبستگی اجتماعی و بازتوزیع درآمد غیرقابلانکار است.
برچسب ها
عایدی،سرمایه گذاری،مقایسه