وبینار «نقش فناوری‌های نوظهور در ارتقاء نظام سلامت» برگزار شد.

به گزارش موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، دکتر شراره میرسعیدی در ششمین سلسله نشست‌های «نقش فناوری‌های تأمین اجتماعی و بیمه‌های اجتماعی در تحقق سیاست‌های کلی تأمین اجتماعی» با موضوع «نقش فناوری‌های نوظهور در ارتقاء نظام سلامت»، افزود: با توجه به اهمیت جایگاه حوزه سلامت در جامعه و در سطح بین‌الملل، بررسی و پیش‌بینی این مسئله که صنعت سلامت به کدام سمت در حرکت است و آینده این صنعت در کشور چگونه خواهد بود، از مباحث بسیار مهم به‌شمار می‌رود.

وی اظهار کرد: درحال حاضر دنیا در مسیر انقلاب صنعتی چهارم به پیش می‌رود؛ از یک سو با گسترش فناوری‌های نوظهور و پیچیده‌ای مانند اینترنت، فناوری‌های موبایل، هوش مصنوعی و ... مواجه هستیم و از سوی دیگر با ادغام مراقبت‌های بهداشتی و درمانی از طریق فناوری برخورد داریم.

کارشناس متخصص اداره کل ارزیابی و تعالی خدمات درمانی گفت: به این ترتیب می‌توان گفت که در مسیر یک تحول بزرگ قرار داریم و هرچند علی‌رغم پیشرفت‌های چشمگیری که در حوزه سلامت انجام شده است، چالش‌های جدی نیز در این حوزه در سطح بین‌الملل وجود دارد که یکی از مهمترین آن، هزینه‌های بالای درمان و فشار اقتصادی ناشی از افزایش این هزینه‌ها است.

میرسعیدی تصریح کرد: معضل بعدی، مسئله سالمندی است که در سطح دنیا رو به رشد است؛ با توجه به افزایش جمعیت سالمند، شیوع بیماری‌های مزمن نیز اتفاق می‌افتد و این درحالی است که مسئله کمبود نیروهای متخصص در سطح دنیا بر این مشکلات افزوده می‌شود.

وی با بیان اینکه امروزه نمی‌توان اثر فناوری‌های نوین را بر زندگی طولانی و سالم انکار کرد، افزود: در شرایط فعلی اندیشمندان به این نتیجه رسیده‌اند که اصلی‌ترین روندی که می‌تواند به این چالش‌ها پاسخ دهد، حرکت به سمت دیجیتالی شدن است که به تبع آن بسیاری از محدودیت‌های حوزه نظام سلامت برطرف و جبران می‌شود.

هدف سلامت هوشمند چیست

کارشناس متخصص اداره کل ارزیابی و تعالی خدمات درمانی اظهار کرد: با مطرح شدن بحث فناوری‌های نوین در حوزه درما، باید دید هدف اصلی از سلامت هوشمند چیست؛ هدف اصلی از سلامت هوشمند، ارتقای سلامت به جایگاه بالاتر در سطح جامعه با روندی یکنواخت، یکپارچه و خصوصی است. این مفهوم خصوصی در مقابل لغت عمومی نیست؛ بلکه به معنای شخصی‌سازی شدن درمان است و درواقع بر یک نوع سلامت ایمن و کارآمد تکیه دارد و امکان دسترسی به سلامت را در هر لحظه میسر می‌کند.

میرسعیدی خدمات هوشمند را دارای تعاریف متعدد عنوان کرد و گفت: خدمات هوشمند حوزه سلامت به معنای «فرآیند نظارت و اندازه‌گیری مداوم، شرایط زندگی و وضعیت سلامت بیماران از راه دور» تعریف می‌شود که با استفاده از دستگاه‌های کوچک سنجش، اطلاعات حیاتی افراد جمع‌آوری و در زندگی روزمره آن‌ها استفاده می‌شود.  

وی تصریح کرد: با مطرح شدن خدمات هوشمند در حوزه سلامت، سازمان بهداشت جهانی در سال 2000 سلامت الکترونیک را به عنوان راهبرد حوزه سلامت معرفی کرد و به این ترتیب، ورود به حوزه خدمات الکترونیک به صورت استراتژی جهانی مطرح شد.  

کارشناس متخصص اداره کل ارزیابی و تعالی خدمات درمانی ادامه داد: این سازمان سپس در سال 2018 راهبرد جهانی سلامت دیجیتال را ارائه داد. یکی از مهمترین اهدافی را که سازمان بهداشت جهانی دنبال می‌کرد، ترویج زندگی سالم و رفاه برای همه در همه‌جا و هر سنی است. براین اساس، تسریع در پذیرش سلامت دیجیتال در کنار تقویت تعهد و ظرفیت اقدامات مورد نیاز مورد توجه قرار گرفت.  

میرسعیدی یکی دیگر از اهداف مهم در راستای گسترش سلامت هوشمند را بحث نوآوری و انجام تحقیقات مختلف در زمینه‌های سلامت عنوان کرد و افزود: این اقدام می‌تواند نتایج گران‌بهایی را به دنبال داشته باشد و سازمان بهداشت جهانی چشم‌اندازی را که برای کشورها و ذی‌نفعان سلامت دیجیتال معرفی می‌کند، بهبود وضعیت سلامت برای همگان و در همه‌جا است اما با یک شتاب‌ و سرعتی که بتوان از تکنولوژی مناسب در زمان مناسب استفاده کرد.  

وی اظهار کرد:‌ در این راستا، چارچوب‌هایی نیز معرفی شده که اولین قدم، ایجاد تعهد است؛ باید توجه داشت، تمام ذی‌نفعان حوزه سلامت باید نسبت به اجرای این استراتژی متعهد باشند و در عین‌حال سرعت‌بخشی در تحقق آن نیز ایجاد شود از جمله اینکه همکاری‌های بین سازمانی در زمینه تسهیل فرآیندها به وجود آید.  

کارشناس متخصص اداره کل ارزیابی و تعالی خدمات درمانی گفت: به طور حتم یک سازمان به تنهایی نمی‌تواند این هدف را به پیش برد. همچنین لازم است فرآیندهایی برای ارزیابی و نظارت بر این استراتژی درنظر گرفته شود و مهم‌تر اینکه این چرخه به طور مداوم تکرار شود تا امکان استفاده از تجارب ایجاد شده به دست آید.  

روند تاریخی هوشمندسازی
میرسعیدی در مرور تاریخ تحولات صنعتی تا دست‌یابی به فناوری‌های نوین هوشمندسازی، تصریح کرد: جهان تاکنون سه انقلاب صنعتی را شاهد بوده است؛ اولین انقلاب صنعتی در سال 1784 اتفاق افتاد. در این زمان بشر توانست نیروی مکانیکی را رام کند و توسعه ماشین بخار نقش اساسی در این انقلاب بازی می‌کند.  

وی ادامه داد:‌ پس از آن وارد انقلاب صنعتی دوم شدیم که در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم اتفاق افتاد. در این دوره با ظهور اشکال نوینی از تولید محصولات صنعتی و تولید انبوه روبرو هستیم که عصر علم و تولید انبوه نامیده می‌شود.  

کارشناس متخصص اداره کل ارزیابی و تعالی خدمات درمانی افزود: به دنبال آن وارد انقلاب صنعتی سوم شدیم که پردازش اطلاعات، سامانه‌های دیجیتالی و ارتباطات مدرن ایجاد شد و امروز وارد انقلاب صنعتی چهارم شده‌ایم که گفته می‌شود اولین‌بار در سال 2016 «کلاوس شواب» در کنفرانس جهانی اقتصاد آن را مطرح کرد و امروزه با فناوری‌های پیچیده و نوینی برخورد داریم و می‌توانیم استفاده‌های متعددی از این فناوری‌ها داشته باشیم.  

میرسعیدی اظهار کرد: درواقع انقلاب صنعتی چهارم می‌تواند جهان‌های فیزیکی، دیجیتالی و زیستی را کنار هم قرار داده و به هم جوش دهد و در تمام ابعاد زندگی، رشته‌ها و صنایع اثربخشی داشته باشد و ما امروزه شاهد پیشرفت در رباتیک اتوماسیون، بحث‌های هوش مصنوعی، چاپ سه‌بعدی، اینترنت اشیاء و سایر فناوری‌های کلیدی هستیم که درواقع سوخت‌رسان این انقلاب هستند و می‌توانند عملکرد اقتصاد مدرن را به صورت ریشه‌ای متحول کنند.

وی با اشاره به تاثیر فناوری‌های نوین بر روی ابعاد زندگی شامل بعد اقتصادی، انسانی و حتی مسائل اخلاقی، گفت: اگر با «ابر روند» هایی (مگا تریندها) که در این انقلاب مطرح هستند، آشنایی داشته باشیم و بتوانیم مزایا و معایب آن‌ را بشناسیم، در این صورت می‌توانیم برای تغییرات بزرگ خود را آماده کنیم.  

کارشناس متخصص اداره کل ارزیابی و تعالی خدمات درمانی تصریح کرد: یادمان باشد؛ موجی که آغاز شده و با شتاب درحال پیشرفت است اگر نتوانیم اثرگذاری و اثرپذیری داشته باشیم و ساعتی را در غفلت بگذرانیم، ممکن است فاصله‌ای بین ما و دنیا ایجاد شود و این فاصله به قدری بزرگ باشد که جبران آن دشوار شود.