فرار بزرگ: سلامت، ثروت و خاستگاههای نابرابری
انگس دیتون اقتصاد دان اسکاتلندی-آمریکایی و استاد دانشگاه پرینستون آمریکا است که در سال 2015 جایزه نوبل را برای سه دهه مطالعه و تحقیقات در حوزه درآمد، هزینه، رفاه، فقر و سلامت دریافت کرده است. کتاب «فرار بزرگ» به تبیین و تشریح رابطه بین این موارد میپردازد و حاوی ایدههای اصلی دیتون است. دیتون در این کتاب به ارزیابی سلامت، ثروت و ریشههای نابرابری و رفاه در سراسر جهان میپردازد. «فرار بزرگ» داستان فرار مردم از فقر، بیماریها، مشکلات بهداشتی و رنج بهسوی رفاه، سلامت و توسعه و پیشرفت است. اما در این فرار کسانی جا ماندهاند و بدون گفتن داستان آنها، نمیتوان داستان فرار بهسوی رفاه و توسعه را بیان کرد. دیتون بر این باور است که نابرابری در جهان روزبهروز در حال گسترش است، اما در حال حاضر زندگی افراد نسبت به گذشته بسیار بهتر شده است. دیتون در این کتاب بیش از هر چیز به این پرسش میپردازد که آیا افزایش درآمد کمک مؤثری به افزایش بهداشت و سلامت میکند؟ پاسخ او منفی است. نجات جان انسانها در کشورهای فقیر هزینه زیادی ندارد و باوجود عدم رشد درآمد در این کشورها، ما شاهد موارد زیادی از بهبود شرایط بهداشتی و سلامت مردم بودهایم. او معتقد است که همبستگی مقطعی بین سلامت و درآمد، ناشی از تنوع در کیفیت نهادها بوده است، درحالیکه در طول زمان هم بهبود شرایط بهداشت و سلامت و هم افزایش درآمد و رشد اقتصادی درنتیجه پیشرفت در دانش اتفاق افتادهاند.
دیتون بر رابطه بین رشد اقتصادی و کاهش فقر در سراسر جهان اذعان دارد، اما معتقد است که کاهش فقر در کشورهای مختلف به شکلی نابرابر اتفاق افتاده است و بعضی از کشورها مانند آمریکا و کشورهای اروپای غربی سهم بیشتری دارند. همچنین رشد اقتصادی دو کشور چین و هند تأثیر زیادی بر کاهش نابرابری در آمار جهانی داشته است. بااینوجود اینگونه نیست تمامی کشورها روند کاهشی فقر را طی کرده باشند.
دیتون یکی از مهمترین مباحث خود را در فصل هفتم و آخر این کتاب مطرح میکند. در این فصل بهشدت به کمکهای خارجی حمله میکند و این مسئله را مطرح میکند که چگونه کمکهای خارجی بهنوعی رفع مسئولیت از کشورهای پیشرفته کمک کرده است و درعینحال در کشورهای فقیرتر، این کمکها به گسترش فساد و دیکتاتوری کمک کردهاند. درواقع دیتون معتقد است کمکهای خارجی بهجای اینکه در بخش سلامت و کمک به مردم مصرف شوند، توسط باندهای قدرت برای افزایش سلطه، کودتاها و درگیریهای داخلی مصرف میشوند که درنهایت عملاً نهتنها به افزایش سلامت در این کشورها کمک نمیکند، بلکه وضعیت را وخیمتر میکنند.
خواندن کتاب «فرار بزرگ» میتواند درک متفاوتی از جایگاهمان در جهان به ما بدهد و درعینحال مطالب کتاب همزمان با مطرح کردن گذشته و شرایط حال، بهنوعی آیندههای احتمالی را هم برای ما ترسیم میکند.
برچسب ها
بهداشت جهاني-- فرار بزرگ-- نابرابری 
موءلف : | انگس دیتون؛ مترجم: محمد رضا فرهادی پور |
سال تولید : | 1396 |
نوع اثر : | کتاب |
عاملین تولید : |