به گزارش موسسه عالی پژوهش سازمان تأمین‌اجتماعی در این وبینار که سومین جلسه از سلسله نشست‌های بررسی ابعاد مسئله جمعیت با تمرکز بر چشم‌انداز و کارکردهای سازمان تأمین‌اجتماعی است، دکتر محمد جواد محمودی، مشاور وزیر علوم تحقیقات و فناوری و رئیس کمیته مطالعات و پایش سیاست‌های جمعیتی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی به تشریح تحولات جمعیتی کشور و تأثیرات آن بر صندوق‌های بازنشستگی و همچنین مقایسه روند تحولات جمعیتی کشورهای مختلف پرداخت.

دکتر محمودی گفت: کشورهایی که با کاهش باروری مواجه هستند که بیشتر کشورهای اروپایی چنین وضعیتی دارند، سیاست‌های تشویقی فرزندآوری را اجرا می‌کنند. در بسیاری از کشورهای اروپایی 4 یا 5 درصد تولید ناخالص داخلی را برای سیاست‌های تشویق به فرزندآوری هزینه می‌کنند که با توجه به شرایط اقتصادی این کشورها، رقم بسیار بالایی است.

وی افزود: اقدام دیگر کشورهای اروپایی برای مهار روند رشد منفی جمعیت، مهاجرپذیری است که البته این کشورها با توجه به موقعیت اقتصادی و اجتماعی خود، افراد را انتخاب و نخبه‌گزینی می‌کنند و حتی برای نیروی کار ساده نیز هر کسی را نمی‌پذیرند.

رئیس کمیته مطالعات و پایش سیاست‌های جمعیتی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه روند تحولات جمعیتی و کاهش نرخ جایگزینی جمعیت در کشور ما نیز به اتخاذ سیاست‌هایی برای مقابله این چالش منجر خواهد شد، گفت: با توجه به تبعات بسیار پردامنه منفی شدن احتمالی روند رشد جمعیت بر حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی و حتی امنیتی کشور و نیز هزینه‌های سنگینی که بر صندوق‌های بازنشستگی تحمیل می‌کند، در بلندمدت باید سیاست‌هایی مؤثر برای مقابله با کاهش جمعیت و افزایش فرزندآوری اجرا شود.

دکتر محمودی ادامه داد: در کنار سیاست‌های تشویقی فرزندآوری افزایش مشارکت اقتصادی به‌ویژه فراهم ساختن بسترهای مناسب برای افزایش مشارکت اقتصادی زنان، از دیگر اقداماتی است که در بسیاری کشورها انجام شده و در ایران نیز درحال انجام است و راهبرد دیگر بررسی افزایش سن بازنشستگی برای افزایش دوره اشتغال نیروی کار خواهد بود.

وی افزود: بدون استثنا در تمامی کشورهایی که کاهش نرخ جایگزینی و آهنگ کاهشی رشد جمعیت وجود دارد، راهبردهایی چون افزایش حق بیمه و افزایش دوره بیمه‌پردازی یا کاهش دوره دریافت و مبلغ حقوق بازنشستگی که با راهکارهای مختلف پیگیری می‌شود، اجتناب‌ناپذیر است.

رئیس کمیته مطالعات و پایش سیاست‌های جمعیتی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، سهم هر کشور از اقتصاد جهانی را نیز تابعی از تحولات جمعیتی عنوان کرد و گفت: پیش‌بینی نهادهای بین‌المللی از شرایط اقتصادی جهان در سال‌های آینده نشان می‌دهد که شاهد ارتقای جایگاه کشورهایی همچون هند، مکزیک و برزیل در مقابل افول جایگاه کشورهایی همچون آمریکا، اتحادیه اروپا و ژاپن در اقتصاد جهانی خواهیم بود و این تحولات مستقیماً با تحولات جمعیتی این کشورها ارتباط دارد.